Onderwijs en tekststrategie

Sterke teksten voor elke leerling en student

Vanaf de basisschool zijn we gewend dat een tekst pas beoordeeld wordt, als die kant-en-klaar op tafel ligt. De ‘zichtbare buitenkant’ van een tekst goed beoordelen is echter niet mogelijk als je de ‘onzichtbare binnenkant’, de keuzes van de schrijver, niet kent.

In de tool TVF voor tekststrategie leg je jouw keuzes, de productspecificaties, vast vóór je begint met schrijven. Kinderen vanaf Groep 6 pikken deze aanpak vlot en natuurlijk op. Het werkt voor iedereen: eerst denken, dan pas schrijven.
Introductie

De missie van de Stichting Sterke Teksten voor 2030 is een vaste plek voor tekststrategie in het onderwijs, van basisschool tot en met universiteit.

Het materiaal voor de Cursus Tekststrategie (7×2 uur) is gratis beschikbaar voor onderwijsinstellingen die tekststrategie op het programma zetten.

Wat is er mis met onze teksten?

Wie regelmatig teksten leest of (als docent) beoordeelt, weet maar al te goed, dat er veel mis is met onze teksten:

• te lang
• onduidelijk
• ingewikkeld
• saai
• chaotisch
• vol met herhaling
• ballast en toch onvolledig
• onbegrijpelijk
• vol met vakjargon
• spel- en formuleringsfouten
• een ‘lap tekst’ als lay-out…

Commentaren op teksten van anderen zijn alom aanwezig, zowel in het onderwijs als in het werkveld. Het is opmerkelijk, dat wij als lezer zo goed weten wat er mis is met teksten van anderen, maar die kennis als schrijver blijkbaar niet omzetten in beknopte, heldere teksten waar de lezer blij van wordt.

Poetsen aan de buitenkant is geen oplossing

De oplossing voor ‘slechte teksten’ denken we te vinden in oeverloze discussies, eindeloos redigeren, reviseren, aanpassen, corrigeren…
“Redigeren is tijd investeren op het verkeerde moment.”
Dit ‘poetsen aan de buitenkant’ is zinloos en kost schrijvers en lezers onnodig veel tijd, geld en ergernis. Als de ‘binnenkant van de tekst’ niet in orde is, leidt ‘poetsen aan de buitenkant’ slechts tot cosmetische verbeteringen (spelling, formulering, structuur, inhoudelijke details), maar zelden tot een structurele verbetering van de tekst.

Tekststrategie: minder werkdruk en meer kwaliteit

Het geworstel met teksten bij studenten en docenten veroorzaakt onnodig veel werkdruk, aan beide kanten. Dit is aantoonbaar het geval bij de productie en beoordeling van plannen, verslagen en rapporten. Tekststrategie pakt dit probleem structureel aan met de invoering van de tool TVF. Deze tool gebruiken studenten en docenten om afspraken te maken over het eindproduct, nog vóór dat er een letter geschreven is. Dit leidt tot winst in tijd, verbetert de kwaliteit van de feedback en brengt beter leesbare eindproducten met zich mee.